Sorry buren

Excuses voor de vertraging, maar door samenloop van diverse zaken; geen of weinig internet (en dat dan in geheel Abene) en verrassend genoeg voor de Casamance; dit keer veel stroom storingen. Dit alles gekoppeld aan druk bezig zijn en een paar dagen ziekte, heeft het verslag nogal op zich doen wachten.

We hebben nu twee weken Casamance achter de rug. We, dat zijn Erik, Jabou en ik. Erik hebben we dit maal wel succesvol af kunnen halen op het vliegveld en hij is daarna een nacht en groot deel van de zondag bij ons geweest. Omdat het grens conflict zich alleen maar lijkt te verscherpen, ging het transport in 2 keer. Zwager Dabo, die ons nu vervoerde, mocht tot aan het eerste postje in Selety rijden en daar wachten op een pleintje. Daarna werd alles overgeladen in de auto van Insa die van de andere kant kwam, Dabo moest meteen daarna weer rechts omkeert maken.

Aangekomen op het campement Sindeye, nemen we onze intrek in het het huisje dat wordt gebouwd voor Zaky (Zacharia) en dat weliswaar nog niet helemaal af is, maar goed bewoonbaar is. Jabou gaat weer helpen met koken. Er is nu een andere kokkin; Lena die ook wel Nono genoemd wordt, Nono heeft de betekenis van baby in het Djola. Volgens Jabou is nono ook een soort van voedsel in de vertaling naar het Mandinka.

Jabou belooft dat ze deze week ook weer ebbe gaat maken, dat is sinds de laatste keer dat ze het hier gemaakt heeft, heel erg geliefd, zelf kennen/maken ze het niet. Jabou blijft een week, gebleken is, dat ze zich hier nogal snel verveeld en omdat wij een deel van de dag les geven en voorbereiden, ze aan ons ook niet veel heeft. Daarbij heeft ze een afspraak om een dag bij te springen bij Anna, omdat die binnenkort bezoek krijgt van een vijftigtal dames.

We gaan dit keer lesgeven in de school waar directeur Correa de scepter zwaait. Dan hebben we meteen de beschikking over een beamer en misschien kan op deze manier uiteindelijk een leraar autotechniek toegewezen worden aan de school. Misschien dat het woord school, onze leerlingen een beetje afschrikt, maar we zijn nou niet echt tevreden met de opkomst, zeker niet als we dat vergelijken met de voorgaande jaren, toen we lesgaven in de garage van Modu. Op wat stroom storingen na, gaat het lesgeven voorspoedig. Ook dat is iets waar we vorig jaar weinig last van hadden, nu is het soms langdurig weg. De volgende dagen is de opkomst weer genormaliseerd met een uitschieter naar boven op dinsdag.

Erik heeft een aantal overtollige/gedoneerde practicum borden autotechniek mee en ik heb een V4 storingsbox via Wouter gekregen. Van het geheel worden een aantal foto's gemaakt. Niet alleen leuk voor de sponsoren, maar als directeur Correa met overtuigende bewijzen kan komen dat er serieus aan een plan wordt gewerkt, om op zijn technische school een automotive deel te maken, dan wordt er misschien vanuit Dakar veel sneller een leraar autotechniek afgeleverd.

Jabou is samen met Insa een dagje naar Ziguinchor geweest. Bij het hospitaal is ze na diverse keren vragen, erachter gekomen dat ze daar geen MRI hebben. Die blijkt dus alleen in Dakar te zijn en het onderzoek kost ook nog eens een veelvoud van wat ons eerst werd voorgespiegeld, jammer. Gelukkig is Jabou al een paar maanden aaneen redelijk stabiel, dat is meer te danken aan het aangepaste eten. Ze weet er een gezellig dagje van te maken, mede omdat de zus van haar schoonzusje Haddy hier woont.

Deze week komen er nog 3 mensen uit Nederland bij, Leen-Pieter, Bart-Jan en Alice. Ze gaan zich onder meer bezig houden met het solar gebeuren, zowel in het kamp als in de omgeving; bij mensen die sinds vorig jaar ook een paneel hebben in het kader van Kasumay-Light. In het kamp is er op dit moment geen goed werkende solar installatie. De inverter die ze hadden, is buiten werking, door in grepen van “derden”.

Eekhoorns hebben nl. weten binnen te dringen in de behuizing en na dat bezoek en ook nog eens een waterschade, werkte het niet meer. De via via, geregelde 2 Kw inverter blijkt specifiek voor de Europese markt te zijn gemaakt. Dat betekent dat hij terug wil/kan leveren aan het net. En dat is nu net het probleem; zonder aanvoer doet het ding helemaal niets en daarbij willen wij helemaal niet terug leveren aan Senelec. Op moment hangt er een paneel via een lader aan de accu's, om ze een beetje op peil te houden.

Zaterdag gaat Jabou in haar eentje met een Jakarta weer terug naar Gambia. Ik had al een voorstelling van zo'n tuk-tuk voor mij, toen ik het woord Jakarta hoorde, maar het blijkt een gewone moto-taxi te zijn. In plaats van de gewone weg via Selety neemt ze de weg via Kartong; dat gaan Erik en ik waarschijnlijk ook doen, als het lesgeven erop zit. Ze had gevraagd om dezelfde driver als vorig jaar, omdat ze na 3 keer een andere te hebben gehad, nogal ruw op de plaats van bestemming was gekomen; helaas diegene zit net nu in Europa.

We drukken haar op het hart zich goed vast te houden en de figuur die rijden moet, het ndanka ndanka aan te doen. Achteraf horen we dat ze op de highway naar Diouloulou ten val zijn gekomen, omdat meneertje zo nodig moest zwaaien naar een ander. Jabou hield een tijdje last van haar been. De rest van de tocht verliep zonder kleerscheuren. Jabou had mij er niets over verteld omdat ze mij niet wilde verontrusten, dus ik hoorde het pas de zaterdag, dat Erik en ik zelf via Kartong terug kwamen.

Eén van onze studenten komt helemaal uit Ziguinchor en blijk een neefje van Insa te zijn. Hij is eigenlijk ict-er maar is nog op meer gebieden actief. Hij heet Elas en wordt op woensdag ook nog eens een keer vader van een zoontje. Elas krijgt in het campement nog wat extra software en andere tools om zich verder te ontplooien. Als ik hem de mogelijkheden van de diverse microcomputers laat zien, gaat ie helemaal uit zijn dak. Zijn voorstel is, om op termijn in een ruimte in Ziguinchor hier iets meer over te vertellen en te demonstreren.

We lassen een extra morgen in op de school, om samen met Elas een twintigtal computers na te kijken die normaal gebruikt worden voor de Ict lessen, waar men hier ook een lokaal en 2 leraren voor heeft. Uiteindelijk krijgen we er weer 6 aan de praat. Van een flink aantal was het moederbord defect, daar was weinig eer meer aan te behalen. Behalve de gewone elco problemen, ook veel defecten door lekkage tijdens het regenseizoen.

Alle defecte geheugens en andere kaarten worden door ons dubbelgevouwen en apart gelegd; kapot is kapot niet waar? Men bewaart hier namelijk alles en voor je het weet heb je weer dezelfde defecte in handen. Wat niet meer kon worden gerepareerd, wordt voor oud ijzer afgevoerd, dan komt er nog iets van geld weer terug.

Later in de tweede week wordt het aanmerkelijk frisser en gaat het harder waaien. Een paar dagen van die week ben ik ziek en heb het echt koud, lange trui, extra dekens, alles wordt aangerukt om het nog een beetje comfortabel te hebben.

Erik en ik hadden ons verdiept in een lastig probleem met Insa's auto. Volgens Insa kon ie niet harder dan 100 en hield hij in. Nu kunnen we in deze buurt echt geen 100 gaan rijden, maar we kwamen er al snel achter, dat bij bepaalde hogere toerentallen hetzelfde fenomeen zich voor deed; storingslampje brandde en geen extra vermogen, dus niet zozeer inhouden, maar gewoon geen vermogen erbij. Onze eobd uitlees apparatuur gaf geen enkele storing aan.

Na wat testen trok Erik de conclusie, dat het brandstof filter zeer waarschijnlijk de boosdoener was. Nadat Insa een beetje geschrokken was, van de eventuele gevolgen; aanschaf van heel dure niet makkelijk verkrijgbare verstuivers, kwam uiteindelijk op de valreep via Gambia een nieuw filter binnen.

Erik liet één van onze leerlingen die normaal gesproken wat auto's onderhoudt in de buurt en zelf uit Bignona komt, het filter vervangen om te zien of dat goed ging. De monteur bekeek het filter aandachtig, daarna het oude filter en besloot toen het in een bepaalde doorlaat richting te monteren.
Helaas de verkeerde richting; de duidelijke pijl die erop stond werd genegeerd. Daarbij wilde hij hem met meer dan subtiel geweld overal in rammen. Erik vertelde hem dat er iets verkeerd ging en dat ie het nog maar eens moest bezien. Na voor de tweede keer alles te hebben gecontroleerd, ging het er bijna weer verkeerd in. Hierna besloot Erik het zelf maar te doen. Achteraf hoorden we dat het probleem nu weg is. En we vonden dat we hier nog wel nuttig werk konden verrichten, met onze cursussen, gezien het gestuntel.

De 2 weken lesgeven werden afgesloten met examens. Daarna uitreiking van de certificaten en een cocktail. Na terugkomst in het campement hoorden we Zaky, die deels lachend en deels vertwijfeld opmerkte, dat hij een verkeerd certificaat heeft. Omdat hij niet kan lezen en schrijven, werd hij geholpen door de vragen voor te lezen. Ook zijn naam was gevraagd en netjes ingevuld. Gewoontegetrouw had hij dus aan gegeven Zaky te heten (naar Zacharias) Ik wist al die jaren dat ik hier kwam, ook niet beter dan dat zijn echte naam was. Maar nee; op zijn id stond toch duidelijk Bourama. We hebben maar even 1 van de reserve certificaten voor hem in orde gemaakt.

Op zaterdag vertrekken we uiteindelijk. Uiteindelijk, want na 2 keer uitgesteld te zijn geweest, was in Gambia het fenomeen cleaningday actief geworden. Dus geen auto's op de weg vanaf 9 uur 's ochtends tot 1 uur 's middags. Daar was ons niets van bekend, het wordt vaak pas op het laatste moment ergens de vrijdagavond ervoor vermeld. De afspraak met Dabo was, in eerste instantie ons op te halen in Kartong ipv. Selety.

We zaten op ons gemak te ontbijten, toen we Kartong noemden als grensplaats. Volgens Kader misten we dan wat benodigde stempels. Dat konden we nu er net niet bij hebben, voor mijzelf maakt het niet uit, ik had nog steeds een extendend stempel geldig tot en met mei 2016. Maar Erik zou hem waarschijnlijk moeten gaan verlengen op het airport en ik wist dat het bedrag onlangs minimaal verdubbeld was. Gauw Jabou bellen om alles dan maar om te buigen naar Selety.

Dat ging dus niet meer, vanwege dat cleaningday was Dabo al vroeg afgereisd en net voor 9 uur aangekomen in Kartong. Dus vandaaruit kon hij niet meer reizen en ook deed zijn Gambiaanse telefoon het daar niet meer. Gelukkig kregen we uit een andere hoek te horen dat we alleen maar het uitreis stempel van Senegal misliepen; er zat ook een immigration hokje in Kartong aan de Gambiaanse kant. We vertrokken met de auto van Papies naar Kartong.

Een eindje voor Diouloulou gingen we de bush in, ik vroeg aan Papies of dit nou veel korter was, slechts 10 minuutjes rijden zei hij. Dat bleek dus in totaal een half uur, door een mooi afwisselend bolong landschap. Omdat het tij kennelijk nogal hoog stond, moesten we net voor Kartong goed kijken waar door het water te rijden, om niet weg te zakken in het slip. Bij Kartong werden we afgezet op een soort van eilandje.

Het laatste stuk moest met een boot, weer een heel nieuw aspect aan deze tocht. Na alles in de boot te hebben geladen stonden we na 5 minuutjes peddelen aan de Gambiaanse kant, waar Dabo alle koffers in laadde en wij naar de immigration gingen. De ambtenaar begon met Eriks paspoort en bleef hangen bij de eerste stempel; volgens hem was er niets van goed, was de tijd verstreken en moest er extended worden (=bijbetaald).

We hielden voet bij stuk en pas toen hij ons de stempel liet zien, was ons duidelijk wat er misging. We vroegen hem nog even door te bladeren, hij was nl. bezig met Eriks stempel van vorig jaar. We verlieten allebei het gebouwtje met onze gestempelde documenten en na nog even wachten weer op weg naar huis.

Op onze compound aangekomen, maak ik kennis met alweer een (door mij) ongewenst huisdier? Een soort van bouwpakket haan, loopt al lawaai makend achter op het erf. Hij ziet er nogal verfomfaaid uit, zijn staart ziet eruit als door een schrootbuks beschoten en als hij iemand ziet, schiet hij schichtig ergens naartoe. Ik vraag Jabou wat deze hier nou weer moet, het blijkt dat hangende de uitvoering van zijn vonnis (hij gaat kennelijk de pan in) hij nog even rondloopt, maar omdat Antuboy hem niet meer op tijd kon vangen en hijzelf aansluitend voor een bruiloft vertrekt naar up-country, zitten wij nog even aan deze lawaai papegaai vast.

Maar als het aan mij ligt, niet lang meer; kwart voor 5 deze ochtend begint hij ergens in de buurt van onze slaapkamer te kraaien. Vandaar dat ik hier nu dit verslag zit af te maken met een grote kop koffie, Jabou slaapt als gewoonlijk overal doorheen, ook door de oproep tot gebed, die volgt op het hanegekraai, gek genoeg is het beest dan wel even stil.

Groeten Gerrit en Jabou