Ko kan la? Ikke!
Blijf op de hoogte en volg Gerrit
05 November 2016 | Gambia, Sanchaba
En omdat er vanwege blikseminslag weer van alles gesneuveld is, werkt de firewall ook niet meer; Gamtel heeft de boel weer omgestoken en buiten werking gesteld. Dus wordt er weer naar hartelust youtube nonsens theater gekeken. York en ik gaan proberen dat weer op te tuigen. Grootste struikelblok; ikzelf want ik ben er nu maar maximaal 3 dagen om alles recht te trekken, de rest is voor mijn gezin en ik houd me daar strak aan. We gaan nog wel wat gedoneerde laptops optuigen, die geschonken zijn aan een aantal blinde studenten. De uitdaging voor hen is niet alleen het niet kunnen zien; de zaak staat in het Zweeds en loopt op een onderbemeten machine. York heeft al wel eens met de software voor blinden gewerkt.
Ik doe mijn rondje vaste bekenden en ik kom een heel blits uitziende Aboubacarr Jallow tegen; die is hier de principal. Hij heeft een Roy Orbison zwarte zonnebril op en hij weigert mij een hand te geven. De reden is dat hij een besmettelijke oogziekte heeft opgelopen die hier Apollo wordt genoemd. Die treedt vaak op tegelijk met het regenseizoen. En omdat het allemaal zo besmettelijk uit pakt, is zijn hele gezin ook aan de beurt.
Ik ga nog even bij de ustaz Sanyang aan, die is blij me te zien en meldt dat een paar weken na mijn vertrek zijn internet al niet meer werkte. Hij zegt iets van; altijd als je komt dan komt ook het internet terug en meestal als je gaat dan neem je het internet weer mee. Ik ontdek dat er een complete switch is verdwenen in een lokaal, waar hij ook altijd zijn internet van kreeg. Dit is vrij eenvoudig op te lossen, door zijn kabel via een andere route in een andere switch te steken.
Als ik aan het einde van de dag weer terug kom, tref ik een heel erg blije Jabou aan; Mary en zij zijn eerste geworden die dag met dat food contest. Ze hebben benachin klaar gemaakt op de klassieke manier en omdat Jabou altijd waarde hecht aan verse ingrediënten, hebben ze ondanks dat ze op de markt veel meer tijd nodig hadden dan de anderen, daarmee net het verschil gemaakt. Er zullen nog wat wedstrijd dagen volgen (ooit want de volgende wedstrijddag valt direct al om vage redenen uit.)
Thuis liggen we vaak buiten op zo’n gevlochten mat, omdat het in huis nauwelijks uit te houden is als de stroom weer eens uit valt. Ik probeer die mat telkens uit de buurt van de kokos palmen te houden, want we hebben grote trossen noten hangen en volgens mij komt zo’n noot best wel hard aan. Volgens Jabou vallen alleen de rotte noten maar zo uit de boom en inderdaad knalt er eentje met een rotgang tegen de grond, best wel bij ons in de buurt. De inhoud spatte deels tegen ons aan, kan best wel zijn dat alleen de rotte noten vallen, maar die zijn beslist niet minder zwaar.
Ons jongste dochtertje is bij tijd en wijlen een bron van vermaak. Ook wel van zorg, deze week hebben we haar weer eens naar het ziekenhuis gebracht, vanwege een opkomende longontsteking, gelukkig reageert ze goed op de medicijnen. Het vermaak bestaat uit het feit dat ze haar brabbeltaal nu mixt met zowel, Wolof als Engels en ook Nederlands. Normaal als er op de poort wordt gebonsd roept ze: ko kan la, (wie is daar) maar nu wordt dat afgewisseld met: is daar? En als wij haar dat vragen; ko kan la? Dan krijgen we vaak als antwoord; ikke (ipv. man la)
Een andere eigenschap van haar is, dat als ze ergens netjes in bed of op een matrasje wordt geparkeerd om te slapen, dat ze meestal daar binnen de kortste keren weer af is en het liefst op de koele tegels ligt. Vaak heeft ze ook haar pyjama/t-shirtje uit getrokken en ligt op haar buik in haar blootje op de grond.
Aan het begin van haar slaap droomt ze flink, waarbij ze alle kanten opaan rolt, of kruipt zonder nu echt wakker te worden. Omdat ze al eens buiten onder de waslijn was gevonden en een keertje in ons halletje, houden we nu haar deur op slot (ze ligt bij Mamut op de kamer en die kan natuurlijk altijd bij de sleutel)
Deze week liet Mary bij het verkoopstalletje van Matti in Kololi twee foto’s zien van kennissen die daar uit de buurt komen en die geprobeerd hadden de back way te nemen. Ze hebben het niet overleefd. Jabou kende hen persoonlijk en vertelde dat eentje zelfs een blanke vriend had, die haar altijd goed verzorgde. Ze spelde die vriend op de mouw dat ze het geld gebruikte voor studies, maar ze spaarde dat stiekem op, om zodoende de oversteek naar Europa te wagen.
En toen ik eens op facebook met wat bekenden van thuis aan het chatten was, viel Jabou’s oog op een foto. Ze zei; he, dat is ons buurmeisje Chaat (ook uit Kololi) wat is er met haar? Op de foto zag ze er gewoon goed uit, een heel knap jong meisje. Maar uit het bijgaande verhaal bleek, dat ze in Libië was doodgeslagen, ze was net 19 jaar. Veel mensen proberen echt op allerlei manieren hier weg te komen en verwachten dat het hun in Europa beter zal gaan.
Hen op andere gedachten brengen heeft voor mij als blanke geen enkele zin; ik word domweg niet geloofd. Maar ook mensen als mijn ome Jim, die veel meer over dingen nadenkt en aanzien geniet of ook Jabou zelf, die intussen de argumenten wel kent, ze worden niet geloofd. En dat anderen het niet overleefd hebben, dat maakt niet uit, want ze gaan er vanuit dat het hen niet zal gebeuren omdat God een speciaal plan met hen heeft. Als ik er dan tegenin breng, dat als zij zichzelf toch al als een soort van uitzondering zien, waarom dan niet dat speciale plan terwijl je in Afrika blijft. Dan wordt daar weer een overheen gepraat. En het feit dat ik mijn oude dag in Afrika samen met Jabou hoop door te brengen, of dat Jabou geen aanstalten maakt, om voor altijd samen met mij in Europa te zijn, zet ook geen zoden aan de dijk.
Donderdagmorgen weer naar het College, Alhagie geeft aan dat we nog ergens de combo’s in moeten, in een buurt waar hij alleen een bepaalde rood geverfde school kent. We komen daar (op tijd) aan en nergens is de bewuste kerel te zien. Alhagie belt hem op; ligt ie nog in zijn bed. Na wat heen weer praten en heen en weer rijden, zien we hem in de verte staan en rijden naar zijn compound. Die precies op een gemakkelijk te vinden kruising tussen die school en de goed zichtbare moskee ligt.
Alhagie is al zichtbaar geïrriteerd; woont de beste man al sinds jaar en dag daar en weet ie niet eens fatsoenlijk uit te leggen waar ie woont. Met dat we aan komen rijden, loopt de figuur naar een andere hoek in zijn compound, wij wachten voor de poort in de auto. Het duurt en het duurt, uiteindelijk waagt Alhagie er een telefoontje aan. Weet hij ons te vertellen dat hij het papier niet kan vinden en dat we maar weer moesten gaan.
Alhagie rijdt met de stoom nog net niet uit zijn oren komend weg. De papieren die de sukkel ons had moeten geven, waren in zijn eigen belang, niets lag klaar en hij heeft niet eens het fatsoen om weer terug te komen, maar we moesten er zelf een telefoontje aan wagen. Daarbij zijn wij nu later als gepland en kostte het Alhagie tijd en brandstof. Na een tijdje mompelen, zegt Alhagie ineens heel wat vrolijker; binnenkort zal ik hem maar eens uitnodigen om alles aan te brengen in Brikama, terwijl Alhagie zelf dan heel ergens anders zal zijn.
Een paar maanden geleden was er op de weg vanuit Tanji een verschrikkelijk ongeluk, waar bij een truckdriver in een flauwe bocht een gelli-gelli busje echt helemaal aan flarden reed. Ik meen dat er toen 10 mensen zijn omgekomen. Vrijdagmorgen is Jabou op de markt bij Tipa garas en plots is daar van allerlei rumoer. Ook waren er al iets van 3 ambulances uitgerukt. Nu is er een gelli-gelli verongelukt tussen Tanji en Ghana town, 12 mensen hebben het niet overleefd.
Vaak is een truckdriver de schuldige, in dit geval is er weliswaar een truck bij betrokken, maar naar wat ik gehoord heb, heeft de gelli-gelli geprobeerd in te halen is toen op een truck geknald. De vaste verkoopster van casave waar Jabou altijd bij koopt op de markt in Tipa, hoort ook bij de slachtoffers.
Het was de afgelopen week regelmatig raak (of eigenlijk heel erg mis) Op weg naar Brikama zien Alhagie en ik militaire politie met meetlinten in de weer bij een auto die nog voor de kruising staat. Het raam is rechtsvoor naar binnen ingedrukt, hij zal dus wel iemand geschept hebben. Op de tussen highway van Senegambia area en Kololi zie ik 2 auto’s in de berm staan die er een paar dagen daarvoor nog niet stonden, allebei van voren flink in elkaar.
Iemand van bij ons in de buurt zo’n twee straten verderop, zit al enige dagen in mile 2, de gevangenis. Hij heeft een jongetje doodgereden met zijn auto, maar dat was buiten zijn schuld. Het jochie meende nog een sprintje te kunnen trekken naar de overkant van de weg. Zijn vader
die ernaast stond, kon hem niet weerhouden en het leed was al weer geschied. Nu had de vader aan de politie uitvoerig uitgelegd, dat de chauffeur er in dit geval niets aan kon doen en dat zijn zoontje dit had veroorzaakt. Zijn uitleg wordt genegeerd en de chauffeur verdwijnt dus achter de tralies.
En met dat ik denk dat ik dan deze week wel genoeg akelige dingen heb gehoord, komt zoontje Mamut thuis met weer ander nieuws. Bij een kruispunt in onze buurt heeft de politie na een klopjacht, 2 Nigerianen aangehouden. Die hadden een klein kind ontvoerd om het te misbruiken. Als we ‘s avonds vragen of hij nog wat voor ons uit het winkeltje wil halen, dan wil hij eigenlijk niet, bang dat hem ook zoiets zou overkomen.
Groeten Gerrit en Jabou
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley